Dünya Bankası Fonları
Dünyadaki kalkınma yardımı kaynaklarının en büyüklerinden birisidir.
Odak noktası, en yoksul insanlara ve en yoksul ülkelere yardım etmektir.
2002 Yılında gelişmekte olan ülkelere $19.5 milyar sağlayarak 100’den fazla gelişmekte olan ekonomide yoksulluğu azaltma amaçlı mali ve/veya teknik uzmanlık getirmiştir.
En fazla mali kaynağı sunmuş olduğu konular:
Eğitim
HIV/AIDS
Sağlık Programları
Türkiye üye olduğundan bu yana, Dünya Bankası $15.5 milyar tutarında 129 kredi sağlamıştır.
Şu anda Türkiye’nin 19 aktif yatırım projesi ve 2 hibesi vardır.
Dünya Bankası Organizasyonu 5 Kuruluştan Oluşmaktadır
1.Uluslar Arası İmar ve kalkınma Bankası (IBRD)
Orta gelirli ve yoksul ülkelere yönelik. Dünya Bankasının resmi ismi/kurumu
2.Uluslar Arası Kalkınma Birliği (IDA)
Dünyanın en yoksul ülkelerine faizsiz kredi. Türkiye artık bu listeye dahil değil
3.Uluslar Arası Finans Kurumu (IFC)
Özel sektör kredisi
4.Çok Taraflı Yatırım Garanti Aracı (MIGA)
Yabancı sermaye için gelişmekteki ülkelerdeki bazı durumlara karşı garanti
5.Uluslar Arası Yatırım Anlaşmazlıkları Çözüm Merkezi (ICSID)
Yatırım uyuşmazlıklarında uzlaşma ve tahkim olanakları sağlayarak yabancı yatırımı teşvik amaçlı kurum
Uluslar Arası Finans Kurumu (IFC)
Görevi özel sektör aracılığıyla ekonomik kalkınmayı geliştirmektir.
Uzun vadeli kredi, garanti ve risk yönetimi sağlar.
Danışmanlık hizmeti de verir.
Her özel sektör yatırımcısı ve ticari kredi kurumlarında olduğu gibi IFC’de:
Kar getirmeyi amaçlar
Finans ve servislerini piyasayla dengeli fiyatlandırır
Riskleri ortaklarıyla tamimiyle paylaşır
IFC Avantajları:
Yepyeni Yatırım Riski
•Birçok finans kuruluşu sıfırdan başlayan bir yatırım riskini almaktan çekinirken IFC bu riski alabilir.
Daha Uzun Vadeler
•IFC’de 7-8 yıl arası hatta 2-3 yıl müsaade dönemiyle birlikte 10 yıla kadar ulaşabilir.
Sürdürülebilirlik ve Uzmanlık
•IFC projeye bir sektör takımı ile birlikte bir uzman getirir. Bu uzman yaklaşık bir hafta konuyu araştırır ve katkıda bulunur.
IFC Dezavantajları:
İşlem Süreci daha uzun sürebilir.
Çalışmaya başlandıktan sonra uluslar arası raporlama standartlarına göre dokümantasyon ister.
Bir projenin IFC fonuna aday olması için proje:
Gelişmekte olan bir ülkede olmalı
Özel sektörde olmalı
Teknik olarak yapılabilir olmalı
Kar getirme olasılığı iyi olmalı
Yerel ekonomiye faydası olmalı
IFC’nin ve ev sahibi ülkenin çevre ve toplum standartlarına uygun olmalı
Yatırım Teklifi
Yeni bir iş kurmak veya var olan bir yatırımı büyütmek isteyen bir şirket veya yatırımcı IFC’ye yatırım teklifi sunabilir.
IFC genelde özel sektörü finanse etmesine rağmen yatırımda özel sektörün payı olması ve ticari bazda yürütülmesi şartı ile devlet ortaklığına da destek verebilir.
IFC’nin finanse edeceği minimum yatırım miktarı:
Genelde en az $30-$40 milyon değerindeki projelere.
Fakat örneğin sağlık gibi sektörlerde en az $15 milyona kadar inebilir.
IFC’den Finans Yöntemleri:
A-Kredi: IFC’nin kendi kaynakları (%25-%35). Faiz piyasa değerlerinde.
B-Kredi: IFC şemsiyesi altında uluslar arası bankalardan sendikasyon kredisi. Projenin geriye kalan masrafları bu şekilde tamamlanabilir. Fonlar bankalardan, sözleşme IFC ile. Faiz bankaların belirlediği değerde.
Paralel Kredi: Birkaç banka ile birlikte IFC şemsiyesi altında. Yerel bankalar kullanılabilir. Fakat sözleşme Bankalarla imzalanır.
Sermaye Yatırımı: IFC yatırıma ortak olur. Maksimum %20-%25, $0.5 milyon-$100 milyon.
Konvertible yatırım: IFC önce kredi verip sonra sermayeye çevrilebilir.
Kredi Miktarı Sınırları (IFC’den Direct Kredi İçin)
Yeni projeler için maksimum toplam proje masraflarının%25’i
•İstisnai olarak bu küçük projelerde %35’e ulaşabilir
Yatırım büyütme projelerinde ise toplam masrafların %50’sine kadar ulaşabilir ancak proje şirketinin toplam sermayesinin %25’ini geçmemek kaydı ile
Yatırım teklifinin içermesi gereken temel öğeler:
Projenin özet tanımı
Sponsorlar, yönetim ve teknik yardım
Pazar ve satışlar
Teknik fizibilite, insan gücü, ham malzeme kaynakları ve çevre
Yatırım gereksinimleri, proje finansı ve getirileri
Devlet desteği ve yönetmelikler
Proje hazırlanmasını ve tamamlanmasını tasavvur eden zaman çizelgesi
Proje Süreci:
IFC Finans Başvurusu
Proje Değerlendirme
Genel Bildiri
Kurul Değerlendirme ve Onayı
Kaynak Seferberliği
Yasal Anlaşmalar
Fonların Ödenmesi
Proje Denetimi
Kapanış
Bu süreç proje şartlarına göre değişir. Minimum 6 ay gibi bir süre beklenmelidir.
TKB’nin verdiği Dünya Bankası Kredileri
Yenilenebilir Kaynaklara dayalı Dünya Bankası Enerji Kredisi:
Kimler Yararlanabilir: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu’nca belirlenen “Yenilenebilir Enerji” tanımına ve Türkiye Çevre Mevzuatı ile Dünya Bankası Çevre Politikasına uygun olan, ilgili Kurulca getirilen düzenlemeler sonucu sahip olunması gereken tüm izin ve belgelere sahip olan yatırımcılar yararlanabilir.
Kredi Limiti: Kredilendirme oranı, projenin toplam yatırım tutarının maksimum % 50’si kadar olup, kredi limiti her bir proje için 40 milyon doları geçemez. Proje’den istenilecek minimum öz kaynak oranı % 25 olacaktır.
Vadesi: Maksimum 4 yıl ödemesiz dönem dahil 12 yıl vade olabilecektir.
Dünya Bankası İhracat Finansmanı Aracılık Kredisi:
TSKB bu kredide aracı banka rolü oynamakta, krediyi ticari bankalar ve finansal kiralama şirketleri aracılığıyla kullandırmaktadır.
Kapsamı: İhracatı olan Firmaların kısa/orta vadeli işletme sermayesi ve yatırım kredisi ihtiyaçlarını sağlamak amaçlıdır.
Kredi Limiti: 300 milyon dolar.
Vadesi: Ticari bankalar ve finansal kiralama şirketleri tarafından belirlenecektir.
Dünya Bankası Yenilenebilir Enerji Kredisi:
Kapsamı: Özel sektöre ait su, rüzgar, jeotermal gibi yenilenebilinir enerji kaynaklarını kullanarak elektrik üretecek firmaların yatırım projelerine finansman sağlamak amaçlıdır.
Kredi Limiti: Finansman tutarı toplam yatırım tutarının %50'sine kadar olup bir Firmaya en fazla 20 milyon $ kullandırılabilinir.
Vadesi: Vade yapısı projenin verimliliğine göre belirlenecektir.
Kaynak: http://www.worldbank.org.tr
Ris-Mersin